Леденото доба помеѓу Берлин и Пекинг

Дојче Веле

Она што го објави портпаролката на германското Министерство за надворешни работи, Катрин Десауер, може да се нарече дипломатски шок: во петокот, на редовната прес-конференција на германската Влада во Берлин, таа објави дека Јохан Вадефул (ЦДУ) нема да патува во Кина во недела. И тоа беше патување кое беше планирано долго време и беше откажано само 48 часа пред заминувањето.

Портпаролката додаде дека патувањето „се одложува, а не се откажува“. Сето ова укажува на сериозно заладување на односите меѓу Берлин и Пекинг. Сепак, од Берлин беше објавено дека Вадефул и Ванг Ји се согласиле да останат во телефонски контакт. Повеќе од тоа во моментов не изгледа можно на дипломатско ниво.

Уште во јули, ситуацијата беше поинаква – тогаш кинескиот министер за надворешни работи беше во Берлин на разговори.

Проблеми со чиповите, војната во Украина…

Вадефул требаше да остане во Кина до среда и, покрај Пекинг, да ја посети и комерцијалната метропола Гуангжу на југот на земјата. Тоа требаше да биде првата официјална посета на Кина на новата христијанско-демократска-социјалдемократска влада, која е на власт од мај.

Официјално е наведено дека Вадефул се обидел да договори средби не само со својот кинески колега Ванг Ји, туку и со други соговорници, првенствено од кинеската економија. Исто така, беше планирано претставници на германскиот бизнис свет да патуваат со него.

Не е тајна дека министерот сакал да го покрене прашањето за сè пожестокиот спор околу испораката на чипови од Кина во Европа. Имено, холандскиот производител на чипови Некспериа има проблеми со испораката откако холандската Влада ја презеде контролата врз компанијата, која е во сопственост на Кина од 2016 година. Пекинг потоа го запре извозот на чипови, што може да предизвика сериозни проблеми и за германските производители на автомобили.

Вадефул сакал да разговара и за улогата на Кина во војната на Русија против Украина.

„Кина е меѓународно клучен актер. Има сè поголема тежина во светот. И може да го искористи тоа влијание за конечно да ја поттикне Русија на сериозни преговори“, рече министерот во изјава за агенцијата Ројтерс пред неколку дена.

Но, кинеското раководство очигледно не сакаше да разговара за тоа. На крајот, ставовите на двете страни толку многу се разидоа што посетата беше откажана.

Најчувствителното прашање – Тајван

Дека нешто се „готви“ меѓу двете влади стана јасно уште во петокот утрината, кога портпаролот на кинеското Министерство за надворешни работи ја повика германската Влада да заземе „јасен и решителен став против какви било активности што ја поддржуваат независноста на Тајван“ и да го почитува принципот „една Кина“.

Пекинг го смета Тајван за дел од својата територија и остро реагира на секој обид на другите влади да се приближат кон Тајпеј. Кина очигледно беше вознемирена што Германија се залага за „деескалација“ во водите околу Тајван – што беше протолкувано како критика за зголеменото присуство на кинеската војска во областа.

Како и многу други земји, Германија официјално не го признава Тајван, но одржува контакти со економски моќниот остров, од чија индустрија за чипови зависи голем дел од светската економија. Михаил Кречмер (ЦДУ), премиер на германската покраина Саксонија, неодамна го посети Тајван.

Преглед на односите со Кина – во рамките на коалицијата

Сега е неизвесно и кога германскиот канцелар Фридрих Мерц ќе отпатува во Пекинг. Неговите посети на европските сојузници и САД му донесоа репутација на политичар кој добро се снаоѓа на меѓународната сцена.

Меѓутоа, планираните посети на Кина и Индија сè уште не се реализирани, а бројните новинарски прашања за тоа кога би можеле да следат сè уште не се одговорени.

Односот со Кина наскоро би можел да стане тема во рамките на германската владејачка коалиција. Социјалдемократите, кои традиционално имаат поблиски односи со Кина отколку ЦДУ, се залагаат за промена на пристапот.

„Во моментов, во ерата на големи глобални тензии, директниот контакт со Кина е исклучително важен. Мислам дека мора да ја преиспитаме стратегијата на Германија кон Кина“, изјави Адис Ахметовиќ, портпарол за надворешна политика на Социјалдемократскиот парламентарен клуб.

октомври 28, 2025