Чешкиот претседател подготвен да го именува Бабиш за премиер, под услов да го реши својот конфликт на интереси

Чешкиот претседател Петр Павел изјави дека е подготвен да го именува милијардерот и поранешен премиер Андреј Бабиш за премиер во рок од една недела, под услов Бабиш да разјасни како планира да го реши конфликтот на интереси што би произлегол од неговите приватни зделки и новата политичка функција.

Движењето на Бабиш, „Акција на незадоволни граѓани“ (АНО), победи на парламентарните избори оваа година во Чешка со освоени 34,5 отсто од гласовите.

Законот за конфликт на интереси, изменет во 2023 година и остро критикуван од Бабиш и неговите поддржувачи, го заостри чешкото законодавство за да спречи политичарите да ги комбинираат своето богатство со власта. Забранет е трансфер на сопственост на доверителни фондови или роднини, што претходно беше возможно.

За време на неговиот прв премиерски мандат од 2017 до 2021 година, Бабиш ги префрли своите компании во доверителен фонд, кој подоцна беше распуштен. Тој одби да објасни дали ќе го повтори тој пристап. Бабиш поседува околу 200 компании во рамките на конгломератот „Агроферт“ и има големи инвестиции во секторот на здравството. Тој мора да ги почитува барањата на законот, бидејќи во спротивно, претпријатијата во кои има удел нема да ги исполнуваат условите за добивање државни и европски субвенции.

Минатиот месец, претседателот Павел побара од Бабиш да формира нова влада. АНО и две помали политички групи – антиимигрантската партија „Слобода и директна демократија“ (СПД) и десничарското движење „Автомобилисти“ – постигнаа договор за формирање коалициска влада.

Партиите се согласија за состав на 16-член кабинет, во кој АНО ќе добие осум министерски места и функцијата премиер, „Автомобилисти“ ќе добијат четири, а СПД три.

Бабиш во вторникот се сретна со претседателот Павел и му го претстави предложениот состав, изјавувајќи дека би сакал новата влада да биде именувана до средината на декември. Шефот на државата изрази желба да се сретне со сите кандидати за министри.

Најспорна фигура, предложена од коалицијата, е Филип Турек, почесен претседател на „Автомобилисти“, чија кандидатура за министер беше отфрлена од претседателот Павел. Турек беше подложен на остри критики, откако чешки весник објави негови минати објави на социјалните мрежи кои беа оценети како расистички, хомофобични и сексистички. Турек се извини за некои, но негираше поврзаност со другите. Павел изјави дека Турек не ги исполнува условите за министерска функција во владата.

Улогата на чешкиот претседател е претежно церемонијална, но тој ратификува меѓународни договори и го именува кабинетот, вклучувајќи го и премиерот. Трите партии кои ја формираат коалицијата на Бабиш се сметаат за критичари на Европската Унија и отфрлаат дел од политиките на блокот, најмногу во областа на животната средина и миграцијата