Светските медиуми за тоа што се крие зад идејата на Трамп за Гренланд

Информацијата дека американскиот претседател Доналд Трамп размислува за купување на Гренланд, данска автономна покраина, покрена многу прашања – од мотивот за купување до дебата за вредноста на суверена територија, но и за заживување на пазарите и трансакциите на такви територии во иднина, јавуваат светските медиуми.

За САД купување на Гренланд ќе биде од стратешка вредност, бидејќи поседувањето на ледениот остров ќе обезбеди дополнително влијание на Арктикот, каде Вашингтон се соочува со зголемена конкуренција од Русија и Кина. Покрај тоа, поради климатските промени и топењето на мразот на Арктикот, сè повеќе се зборува за богатите рудни наоѓалишта на Гренланд, чие население не е далеку од идејата дека тие еден ден ќе имаат независна држава.

Данските политичари го отфрлаат интересот на американскиот претседател за Гренланд сметајќи дека е шега, додека жителите на најголемиот остров во светот му кажуваат на Трамп дека нивниот дом не е на продажба, пренесува Гардијан.

Владата на Гренланд одговори дипломатски, изјавувајќи дека има добри работни односи со САД и смета дека интересот на Белата куќа за Гренланд е „израз на генерален поголем интерес за инвестирање во земјата и неговите можности”, истовремено истакнувајќи дека „Гренланд очигледно не е на продажба”.

Гренланд има голема поддршка за независност, но големото прашање е како би можело да преживее без финансирање на Данска, која е одговорна за одбраната и надворешната политика на островот, во кој живеат околу 56.000 луѓе, концентрирани главно околу брегот и главниот град Нук, објаснува Гардијан.

Трамп има многу диви идеи како претседател и купувањето на Гренланд може да биде еден од најнеортодоксните, но не и една од најлошите, пренесува Си-Ен-Ен.

Во 1867 година, САД ја купиле Алјаска за 7,2 милиони долари од Русија. Тие ги купиле и Филипините Острови од Шпанија и Девствените Острови од Данска. Најпознат е откупот на земјиштето во 1803 година кога од Франција беше купена Луизијана. САД тогаш платиле 15 милиони американски долари за земјиште што претставува речиси една четвртина од сегашната територија на таа земја.

Постојат неколку причини зошто американскиот претседател би сакал да купи остров кој е 80 проценти покриен со мраз – Гренланд се смета дека е исклучително богат со природни ресурси. Голем дел од ова е неискористено, но поради глобалното затоплување, мразот брзо се топи и искористувањето на природните ресурси на Гренланд се очекува да биде полесно. Покрај тоа, купувњето на Гренланд би бил главен белег во претседателското резиме на Трамп, пренесува Си-Ен-Ен. САД го гледаат растот на Кина како зголемена закана за нејзиното меѓународно влијание, наведува Јуроњуз во „Она што ја крие зад желбата на Трамп да го купи Гренланд”.

Во последните неколку децении, Пекинг инвестира во инфраструктура, деловни и природни ресурси во Африка, остатокот од Азија и Централна и Јужна Америка. Сега се чини дека се свртува кон Арктикот, според европскиот телевизиски канал, додавајќи дека Кина, исто така, го открила својот план „Патот на свилата на свилата” минатата година.

Во јуни, кинеска државна компанија се повлече од обидот да изгради два меѓународни аеродроми бидејќи Гренланд избра дански изведувач за да заврши проект што ќе го направи регионот подостапен за остатокот од светот. Но, ги продолжува своите планови за развој на нови бродски линии кои ќе се отворат додека се топи мразот на Арктикот, објави Јуроњуз.

САД имаат долга историја на купување земја за проширување на нејзината територија и обезбедување на нејзините интереси, посочува Јуроњуз, додавајќи дека поранешниот американски претседател Хари Труман понудил да го купи Гренланд во 1946 година, но Данска ја одбила понудата од 100 милиони американски долари.

Идејата на Трамп за купување на Гренланд може да биде вонсериска и невозможна, но тоа не значи дека тој не треба да размислува за заживување на пазарот на суверени територии – нешто што некогаш ги правеше САД големи, напиша колумнистот на Блумберг, Леонид Бершидски.

Во списание од 2017 година, двајца професори по право , Џoзеф Блочер и Миту Гулати, разговараа за тоа што е потребно за создавање таков пазар и рекоа дека ништо во меѓународното право не ги спречува државите да отстапат и да добијат територија како што сметаат за соодветно, се додека трансферот не е принуден. Тие посочија дека меѓународното право се менува така што „матичните земји” не можат да го забранат отцепувањето, но имаат право на компензација за изгубената територија.

Бершидски посочува дека би имало многу разумни забелешки на таков план. Понудата на територии за продажба е ограничена, волјата на луѓето не е лесно да се одреди со сигурност, а прашањето е како да поставите цена за место. На пример, Украина не би се откажала од Крим по секоја цена и не би било лесно да се организира валидно гласање на граѓаните таму, што е демонстрирано од референдумот за 2014 година што го одржа Русија.

Гренланд, се разбира, нема да биде продаден на САД. Од една страна, Данска нема причина да го продаде. Тоа е богата земја со суфицит на буџет. Тие лесно може да си дозволат годишна субвенција од 500 милиони американски долари што ја исплаќаат на Гренланд.

На крајот, Трамп можеби е греши за Гренланд, но тој несакајќи го покрена прашањето за трансакции со суверена територија. Ако може да се искористат за да се избегне насилство и непотребни тензии и придобивки за жителите на територијата за продажба – зошто не, напиша колумнистот за Блумберг.